Kraków: Lubostroń 22G lok. 7, +48 12 44 55 665 | Lipska 4 lok. 10, +48 12 307 5 665 | Wrocławska 53A, +48 12 307 3 665
W jamie ustnej znajduje się ponad 700 rodzajów bakterii. Większość z nich to niezagrażające zdrowiu mikroby, które spełniają wiele pożytecznych funkcji, na przykład pomagają rozkładać żywność, chronią zęby i tkanki jamy ustnej. Ale niektóre bakterie są bardzo szkodliwe i mogą powodować próchnicę oraz choroby dziąseł.
Dwie najczęściej występujące „złe” bakterie to Streptococcusmutants oraz Porphyromonasgingivalis.
Bakteria odżywia się cukrami i skrobiami znajdującymi się w cząsteczkach żywności, które są zatrzymywane przez zęby i dziąsła. Jeśli nie zostaną usunięte przez codzienne szczotkowanie i nitkowanie zębów, mogą powodować próchnicę. Bakteria fizjologicznie występuje w jamie ustnej człowieka, wchodząc tam w skład naturalnej flory bakteryjnej (około 2%). Może być bardzo groźna. Podczas zapalenia dziąseł może przejść przez uszkodzone błony śluzowe do krwiobiegu, powodując przejściową bakteriemię oraz infekcyjne zapalenie wsierdzia.
Ten gatunek bakterii jest wiązany przede wszystkim z zaawansowanymi przypadkami przewlekłego zapalenia przyzębia. Zwykle drobnoustrój bakteryjny nie występuje w zdrowych ustach. Ale jeśli się rozwinie, jest to oznaka choroby dziąseł lub paradontozy. Choroba dziąseł to infekcja bakteryjna atakująca tkanki i kości podtrzymujące zęby. Nieleczone bakterie mogą powodować utratę zębów. Bakteria rośnie na podłożach agarowych, wzbogaconych krwią. Tworzy brązowo-zielone kolonie o zróżnicowanej morfologii, od form łagodnych, wygładzonych, do nieregularnych, przypominających wyglądem kalafiora. P. g. jest bakterią charakterystyczną dla środowiska jamy ustnej i poza nią praktycznie nie występuje, chociaż bardzo sporadycznie stwierdza się jej obecność podczas takich infekcji jak przewlekłe zapalenie ucha środkowego, czy też perforacji w przebiegu zapalenia wyrostka robaczkowego.
W łagodnej postaci paradontozy, aby zahamować rozwój choroby, wystarczy systematyczne usuwanie kamienia nazębnego, przestrzeganie higieny jamy ustnej, korekta wypełnieńbądź wykonanie uzupełnień protetycznych takich jak protezy, mosty, korony. Postać umiarkowana i ciężka często wymaga przeprowadzania dodatkowo kiretażu (zabieg oczyszczania powierzchni korzenia) wraz z uzupełnieniem ubytków kostnych preparatami kościozastępczymi. Porphyromonas gingivalis zwalcza się także poprzez podanie antybiotyku, szczególnie w przypadku pacjentów z ostrymi objawami choroby przyzębia przebiegającym z takimi objawami jak wysoka gorączka, złe samopoczucie, zawroty głowy, odwodnienie.
Na podstawie przeprowadzonych badań w wielu krajach świata stwierdzono, że polskie dzieci charakteryzują się wysokim poziomem kolonizacji jamy ustnej przez bakterie Streptococcus mutans, porównywalnym z niektórymi krajami Ameryki Łacińskiej i Afryki. Na podstawie reprezentatywnej grupie populacji 500 dzieci w Polsce odsetek ten wyniósł ok. 91%. Dla porównania w Brazylii odsetek dzieci, u których wyizolowano wymieniane bakterie wynosił 93%, w Wielkiej Brytanii 62%, USA u 80%, w Mozambiku u 94-100%, a w Sudanie u 97-100%.
Na szczęście zmiana nawyków higienicznych, zwyczajów żywieniowych, edukacja prozdrowotna, ograniczenie spożycia cukrów oraz działania lecznicze i profilaktyczne mogą wpływać na zmianę stopnia zainfekowania danej populacji. Kilka lat temu Mikrobiolodzy z UCLA School of Dentistry ogłosili, iż opracowali płukankę do ust zawierającą STAMP (ang. specifically targeted anti-microbial peptides). Preparat dobrze rokuje, jeśli chodzi o eliminację S. mutans i zapobieganie próchnicy.
