Choroba okluzyjna

Większość stomatologów skupia swoje postępowanie medyczne na leczeniu ewidentnych objawów chorobowych, a często na początku objawy choroby okluzyjnej nie są w ogóle odczuwalne i nie przeszkadzają w codziennym funkcjonowaniu i życiu pacjenta. Jednak właśnie wtedy warto podjąć leczenie stomatologiczne. Dzięki dobrej diagnozie i decyzji o rozpoczęciu leczenia na samym początku choroby można uniknąć późniejszych powikłań.

Choroba okluzyjna powstaje wskutek nieprawidłowych kontaktów zębów górnych z dolnymi, co prowadzi do wad zgryzu. Wady mają dwa źródła; pierwotnym czynnikiem są zaburzenia w rozwoju twarzoczaszki. Wady mogą być również wtórne (nabyte) wskutek występowania przesuwania się zębów w kierunku luki po usuniętym zębie. Takie wieloletnie zaniedbania prowadzą zazwyczaj do dużych problemów na styku łuków zębowych. Innym problemem i przyczyną rozwoju choroby okluzyjnej mogą być przemieszczające się zęby. Z tym zjawiskiem mamy do czynienia w stanach zapalnych przyzębia.

Kolejnym elementem mogącym bezpośrednio rzutować na pojawienie się choroby okluzyjnej są niewłaściwie zrealizowane wypełnienia (potocznie zwane plombami). Niewłaściwie ich realizacja (zbyt płytkie lub za bardzo wypukłe) powoduje zaburzenia w czasie stykania się górnych i dolnych zębów, co w konsekwencji w dłuższym okresie może prowadzić do rozwoju choroby okluzyjnej. Podobna sytuacja ma miejsce w przypadku niezbyt starannie wykonanych prac protetycznych (korony, mosty) a także niewłaściwie przymocowanych licówek.

Spośród innych czynników mogących wywołać okluzję wymienia się zgrzytanie zębami podczas snu, obgryzanie paznokci lub innych twardych przedmiotów.

Najczęstsze objawy choroby okluzyjnej:

• dyskomfort podczas żucia - powoduje w następstwie stały ból zębów i mięśni twarzy. Może wynikać z przeciążeń przyzębia.  Ból dotykać może również stawów skroniowo-żuchwowych.
• starte zęby – w wyniku nieświadomego pocierania jednych o drugie, najczęściej podczas snu (zobacz->bruksizm)
• odpryski na szkliwie – analogicznie jak w przypadku zgrzytania zębami, jest to jeden z symptomów zgryzu urazowego
• rozchwianie zębów – zapalenie przyzębia
• uszkodzenia wypełnień stomatologicznych
• uszkodzenia uzupełnień protetycznych takich jak mosty lub korony
• nadwrażliwość termiczna
• recesja (cofanie się) dziąseł
• drętwienie mięśni twarzy
• migrenowe bóle głowy – spowodowane zbyt dużym napięciem w obrębie żuchwy i szczęki (zaburzona jest równowaga okluzyjna, czyli nierównomierna praca poszczególnych elementów twarzoczaszki prowadząca do kompensacji, która prowadzi ostatecznie do dysfunkcji całego układu)
• szumy w głowie lub trzeszczenie żuchwy lub szczeki w obrębie zgryzu

Jeżeli u pacjenta występuje któryś z w/w objawów należy pomyśleć o wizycie u stomatologa. Leczenie choroby okluzyjnej wymaga każdorazowo indywidualnego podejścia do pacjenta. Po dokładnym weryfikacji stanu uzębienia stomatolog wystawia wstępną diagnozę i określa przyczynę okluzji. Następnie rozpoczyna się leczenie danego schorzenia, które bezpośrednio powoduje rozwój choroby. W związku z tym, że może być wiele czynników, które bezpośrednio lub pośrednio  wpływają na rozwój okluzji urazowej, czasami wymagana jest szersza konsultacja i zasięgniecie porady lekarzy stomatologów specjalizujących się w ortodoncji, periodontologii, chirurgii stomatologicznej lub leczeniu zachowawczym. Zazwyczaj w terapii choroby okluzyjnej stosuje się (w zależności od potrzeb pacjenta) szyny relaksacyjne (bruksizm) poprawia się wypełnienia (nowe plomby), zmienia aparaty protetyczne, uzupełnia ubytki (implanty) lub stosuje się leczenie ortodontyczne (mosty, korony, licówki). Wszystko po to aby należycie skorygować wadę zgryzu.